De hemel bestormen in de Harz

Ik bike over een tapijt van dennennaalden. Behalve mijn eigen ademhaling hoor ik niks. Hoewel het stoomtreinstationnetje van Schierke, het startpunt van de 30 km lange Hohnekamm Trail, nog maar net achter me ligt, heb ik nu al het gevoel alleen op de wereld te zijn.

Het brede kiezelpad slingert in slome bochten omhoog waardoor ik alle tijd heb om van de omgeving te genieten. Naarmate de klim vordert, ontvouwt zich een indrukwekkend landschap. Weidse hoogvlaktes met kale bergtoppen. Grillig gevormde rotspieken. Eindeloze vergezichten.

Na een uur trappen wordt de trail een stuk steiler en schakel ik een tandje lichter. Een geluid doet me opschikken. Nog voordat ik achterom kan kijken, word ik voorbij gesjeesd door een andere mountainbiker. 

Brute terreinvreter

Een sportief geklede veertiger knijpt in de remmen en komt naast me fietsen. Hij stelt zich voor als Hans en kijkt naar mijn Cannondale. “Aha, jij fietst nog op eigen kracht omhoog. Vandaar dat je bijna stilstond. Respect hoor”, zegt hij lachend. “Ikzelf rijd sinds een paar jaar op een e-bike en wil nooit meer anders. Deze fiets vreet ieder terrein met huid en haar op.”

Ook in Nederland rukken eMTB's op. Lees onze koopwijzer.

Terwijl ik omhoog zwoeg, werp ik een blik op zijn terreinvreter. Ik vertel hem gekscherend dat zijn bike verdacht veel weg heeft van een crossmotor en mijn ranke hardtail eruit laat zien als een kwetsbaar kinderfietsje. Ik ben nog niet uitgesproken of der Hans ratelt alweer vrolijk verder.

Kleine killer

Hij verklapt me dat hij uit de buurt komt en het Harzgebergte op zijn duimpje kent. “Ik heb vrijwel alle routes in het nationale park gefietst. Gelukkig mag je hier ook op veel wandelpaden biken. Zo niet, dan staat er een verbodsbord. Vroeger was het hier wel veel schöner. De berghellingen waren bedekt met dichte wouden. Nu is een groot deel van de bomen dood.

Boosdoener is de bastkever, een kleine knager die zich een weg boort door de schors van naaldbomen en zijn slachtoffers als kale luciferhoutjes achterlaat.

Meer weten over de vratzuchtige bastkever? Lees dit artikel.

Dat is de reden waarom je nu overal torenhoge stapels hout ziet liggen; natuurorganisaties zijn massaal aan het kappen. Het plan is om inheemse loofbomen terug te planten; monocultuur is namelijk de oorzaak van de huidige kaalslag”, aldus de Duitse spraakwaterval.

Reusachtige mikadostokken

Ondertussen zijn we al pratend aanbeland op het hoogste punt van de trail, de 889m hoge Zeterklippen. Hans steekt zijn hand op en is binnen no-time uit het zicht verdwenen. Aan de hand van houten bordjes waarop een groene biker staat, vervolg ik de route richting het dal.

Het vrij eenvoudige kiezelpad maakt plaats voor een smal geitenspoor met stenen en boomwortels. Ik doe kilometerslang mijn best om niet van mijn zadel te stuiteren.

" Ik doe kilometerslang mijn best om niet van mijn zadel te stuiteren"

Geconcentreerd stuur ik om de grootste obstakels heen. Halverwege de afdaling zijn een paar bomen als reusachtige mikadostokken over het bospad gevallen. Als een volleerd veldrijder klauter ik over ze heen. Het laatste stuk is weer obstakelvrij en na vier uur fietsen ben ik terug bij het beginpunt. 

In de eco-stand

De volgende ochtend sta ik in het plaatsje Gernrode al vroeg op de stoep bij Harz Adventure, een in e-MTB’s gespecialiseerde fietsverhuurder. Ik word vriendelijk begroet door Reinhardt, de eigenaar van de zaak.

Hij staat te popelen om me zijn favoriete trails te laten zien. Op een e-bike. Hij wuift mijn vooroordelen weg en stelt een XL-model voor me af. “Ideaal voor boomlange Hollanders”, grinnikt-ie.

Het eerste half uur trappen we in de eco-stand naar het noorden. Onderweg passeren we Quedlinburg, een voormalig Oost-Duitse stad die door zijn vele vakwerkhuizen niet zou misstaan in een sprookje van de gebroeders Grimm. Prachtig. Net buiten de bebouwde kom maakt het asfalt plaats voor een stoffige landbouwweg.

Een breed karrespoor trekt een roestbruine streep door het landschap. In de verte doemt een met bossen en heidevelden begroeide heuvelrug op. “Dit landschap is typerend voor het oostelijk deel van de Harz”, aldus Reinhard. “Zoals je ziet, is het hier kurkdroog. Dit komt, omdat de Brocken de lagedrukgebieden uit het zuidwesten tegenhoudt.” 

Op volle vaart slalommen

Aan de voet van de heuvel verstomt het gesprek. Een pittige trail lijkt loodrecht het luchtruim te kiezen. Schoenen worden vastgesnoerd, helmen worden rechtgezet en de turbo-stand wordt ingedrukt. Reinhard zet aan en zigzagt over het slingerpad omhoog. Ik schakel naar het lichtste verzet en volg zijn voorbeeld.

Tot mijn verbazing haal ik zonder al te veel problemen de krankzinnig steile klim. ”Dit is een van de redenen waarom een e-bike zo verdomd leuk is. Vroeger liet ik deze kuitenbijter links liggen. Nu geef ik gewoon gas en zie ik wel waar het schip strandt”, vertelt de hemelbestormer enthousiast.

We vervolgen onze weg over de langgerekte heuvelkam. Ik moet alle zeilen bijzetten om in het spoor van mijn gids te blijven. Op volle vaart slalommen we achter elkaar aan. Bochten, klimmetjes, afdalingen; ze volgen elkaar in rap tempo op.

In het bos nemen we gas terug. Hier geen kaalslag, maar een dicht bladerdek dat het zonlicht als een glas-in-loodraam filtert. Magisch mooi.

"Bochten, klimmetjes, afdalingen; ze volgen elkaar in rap tempo op"

In de buurt van Blankenburg komen we steeds meer wandelaars tegen. We rijden stapvoets over de technische tracks en worden begroet door iedereen die we tegenkomen.

Na 65 km, en ruim 1250 hoogtemeters (!), zit de fantastische rondrit erop. Hartelijk neem ik afscheid van mijn nieuwe fietsvriend. 

Mythische berg

De derde en laatste dag staat de terugreis op het programma. Het regent echter zonnestralen en ik besluit om nog een route te volgen: de 40 km lange Gipfelrunde. Ik parkeer mijn auto aan de rand van Schierke, trek mijn fietskloffie aan en vertrek richting de 1.142m hoge Brocken.

Omdat ik niet de hele dag de tijd heb, kies ik ervoor om over het asfalt omhoog te klimmen. Na anderhalf uur fietsen sta ik op het dak van Duitslands meest noordelijke middelgebergte.

Ik geniet volop van het overweldigende uitzicht; door het kraakheldere weer kan ik honderden kilometers ver kijken.

Nu snap ik waarom de berg al eeuwenlang een magische aantrekkingskracht op mensen uitoefent, van beroemde dichters, schrijvers en heksen tot militairen – van 1961 tot 1989 was de Brocken in handen van het Oost-Duitse leger.

Via een pad van betonplaten, een tankbaan uit de DDR-tijd, vlieg ik naar beneden.

In de buurt van de Eckerstausee, een azuurblauw stuwmeer, is het net alsof ik in de Rockies verzeild ben geraakt. De torenhoge dennen, de zoete geur van hars, de oorverdovende stilte: ze doen me denken aan Canada. Dit gevoel wordt nog eens versterkt door de eenzame fire road waarop ik omhoog buffel.

"De torenhoge dennen, de zoete geur van hars, de oorverdovende stilte: ze doen me denken aan Canada"

Langzaam maar zeker daalt het besef in dat met elke trap het onvermijdelijke einde van mijn MTB-avontuur dichterbij komt. Ik heb nu al last van Fernweh.

Meer informatie

Nieuwsgierig geworden? Neem alvast poolshoogte op volksbank-arena-harz.de. De site staat stampvol uitgebreide informatie – beschrijvingen, kaarten, GPX-tracks – van alle 74 MTB-routes (2300 km, 50.000 hm). Ook handig, de Harz-app, met wandel-, wieler- én mtb-routes. 

Geschikt voor

Mountainbikers en gravelbikers (ook gezinnen)

Beste reistijd

Voorjaar-herfst

Hoogtepunten

+ Overweldigend berglandschap
+ Veel routes
+ Mooie stadjes vol vakwerkhuizen
+ Boeiende geschiedenis
+ Dichtbij Nederland

Tegenvallers

– Weinig singletracks (wandelpaden uitgezonderd), veel brede kiezelpaden
– Slechte bewegwijzering. Gebruik GPS of interactieve routekaart (via Harz-app) is aan te raden
– Afgestorven bossen zien er na een tijdje naargeestig uit