Kijk uit voor de eikenprocessierups

Eind februari wacht de eikenprocessierups nog rustig af in een ei. Wanneer ze deze verlaten, gaan ze op reis van het nest naar de kruin van de eikenboom. Met z’n allen lopen ze, in april en mei, kop aan staart de bomen in. Honderdduizenden haren per beest, waarvan er een paar duizend afwaaien en meegevoerd door de wind op je huid kunnen landen of in je ogen, keel en longen. Het koude voorjaar heeft de ontwikkeling van het beestje wel wat vertraagd, waardoor de meeste overlast dit jaar in juli wordt verwacht.

Eiwitcocktail

Als je met deze haren in aanraking komt, heb je een mechanische irritatie, vervolgens breken de punten af, waardoor er een eiwitcocktail vrijkomt die histamine vrijmaakt in het lichaam, chemische irritatie. De histamine veroorzaakt een allergische reactie.

De meeste mensen krijgen jeuk, na een paar uur ontstaan roodheid en bultjes. Je kunt ook irritatie aan je ogen krijgen in de vorm van jeuk en conjunctivitis (oogslijmvliesontsteking), en sommige ondervinden last van jeuk of irritatie in de keel. Bij een enkeling ontstaan longproblemen, gevolgd door een astma-aanval.

Een levensbedreigende, allergische reactie (anafylactische reactie) komt niet voor, waarschijnlijk omdat de brandharen geen echte allergische reactie, maar een pseudoallergische reactie oproepen.

6x Tips

1. Kleding. bescherm je door lichte arm- en beenstukken (zomeruitvoering, niet gevoerd), een zo groot mogelijke bril (1-lenssysteem) en Buff of koerspetje onder je fietshelm te dragen. 
2. Pas je tocht aan. In de zomer is het juist lekker om beschutting te zoeken in de bossen, maar de kans op een encounter met rupsen is dan groot. Wil je de kans verkleinen? Fiets dan langs de kust, over een dijk of uitgestrekte polder.
3. Na het fietsen goed douchen en afspoelen met water en zeep. Ga niet schrobben, want dan verhevig je de reactie. De huid niet droog wrijven, maar deppen of föhnen.
4. De huid na het douchen zachtjes insmeren met aftersunmilk. Ook zalfjes met Aloë Vera en het anti-allergimedicijn Cetrizine (verkrijgbaar bij de drogist) kunnen de jeuk verminderen. 
5. Was je kleding die in aanraking is geweest met de haren. Het advies is 60 graden maar dan gaat je wieleroutfit eraan. Je kunt na afloop je kleding van achtergebleven haren ontdoen met plakband of een kledingroller.  
6. Helpt dat allemaal niet voldoende, vraag dan aan de huisarts om een anti-allergiepil die je dagelijks (in het rupsenseizoen van mei t/m juli) moet innemen.

Grootmoeders’ tip

Je kent ze wel, tips van je oma of oudtante. Gekke ingrediënten of zalfjes die je klachten als sneeuw voor de zon doen verdwijnen. In de praktijk valt dat tegen. Maar soms werken ze. Heb je alles geprobeerd om van de jeuk af te komen en ben je ten einde raad? Probeer dan onderstaande tip van Gerard.

"Schil een rauwe aardappel, rasp deze, druk het vocht uit op een bordje, dep de vloeistof met de vingers op de plekken die jeuken. Na een uur is nagenoeg alle jeuk verdwenen! Meerdere keren toegepast!"

Ook de volgende tip van Tobias zou voor jou kunnen werken. "Met een haarföhn föhn je de jeukende plek".

Centraal informatiepunt

Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft een landelijk informatiepunt over de processierups waar je onder meer antwoorden kunt vinden op veelgestelde vragen: Processierups.nu