Het fenomeen Mont Ventoux

De geschiedenis van de Mont Ventoux in de Tour de France kenmerkt zich door een aaneenschakeling van dramatiek. Zo vond op een bloedhete dag in 1955 de Zwitserse toprenner Ferdi Kübler hier zijn Waterloo, toen hij zwalkend van uitputting over het asfalt reed. 
De Fransman Jean Malléjac ontsnapte ternauwernood aan de dood, nadat hij onderuitging met een dosis amfetamine in zijn lijf. In het ziekenhuis kon zijn leven maar net worden gered.

Het Tom Simpson drama

Het grootste en daarmee ook het bekendste drama speelde zich af in 1967 toen de Brit Tom Simpson 2 km onder de top van zijn fiets viel. Met 42 graden waren de omstandigheden onmenselijk. Hij werd weer op zijn fiets gezet, maar viel wederom. In de helikopter op weg naar het ziekenhuis overleed hij. Een monument herinnert tot op de dag van vandaag aan dit drama. Veel wielertoeristen stoppen hier even en laten een fietsattribuut, zoals een bidon of een reserveband, achter als teken van respect.

Maar de lijst van memorabele gebeurtenissen is nog langer:
•    1972: de grote Eddy Merckx moest aan het zuurstof, nadat hij de top bereikte
•    1994: de niet-klimmer Eros Poli begint met 25 minuten voorsprong aan de Mont Ventoux. Hij rijdt de klim van zijn leven en wint uiteindelijk met 4 minuten voorsprong
•    2000: Armstrong en Pantani rijden zij aan zij op de flanken van de Ventoux. Pantani wint. Later zei Armstrong dat hij de overwinning had weggegeven
•    2016: Chris Froome krijgt pech en moet van zijn fiets. Door de enorme mensenmassa kan de materiaalwagen niet op tijd bij hem zijn. Hij vervolgt de etappe rennend.

Wat maakt de Mont Ventoux zo bijzonder?

De Ventoux ligt niet in de Alpen, maar in het departement Vaucluse, onderdeel van de het gebied Provence. De top ligt op 1910 meter, daar bevinden zich een weerstation en een kenmerkende zendmast. Het is daarmee de hoogste berg van de streek en is vanaf tientallen kms in de omtrek te zien.

Het klimaat in deze streek kenmerkt zich door hoge temperaturen en veel droogte. Hierdoor is het kenmerkende maanlandschap ontstaan. Een uniek gebied dat vrijwel nergens te vinden is. De top is gortdroog met geen enkele begroeiing. Een surrealistisch decor zonder enige beschutting tegen de zon. Bovendien kan het hier enorm waaien. De naam kan zijn afgeleid van Vintour, de Keltische god van de wind of van de Gallische naam Ven-top(s), wat sneeuwberg betekent.

Van drie kanten naar de top

Als we ons beperken tot de geasfalteerde wegen kun je de Mont Ventoux van drie kanten bereiken: 
•    Malaucene vanuit het westen, 21,1 km/1583 hoogtemeters
•    Bedoin vanuit het zuidwesten, 21,4 km/1603 hoogtemeters
•    Sault vanuit het zuidoosten, 25,6 km/1216 hoogtemeters

Vanuit Malaucene

De klim vanuit Malaucene is onregelmatig. Na anderhalve km volgt 3 km met een gemiddelde rond de 9%. Daarna vlakt het een km of 4 wat af; probeer hier de benen te sparen. De 4 km die nu volgen zijn zo’n 11-12% gemiddeld met flinke uitschieters naar boven. Dit doet werkelijk pijn. Bij Mont Serein zit het zwaarste stuk erop, maar makkelijk wordt het nooit. Je rijdt richting het maanlandschap en op het laatst openbaart de bekende top zich.

Vanuit Bedoin

Dit is de klassieke kant. Wie over de Ventoux spreekt, bedoelt meestal deze klim. De eerste 6 km zijn lekker makkelijk, hier kun je de benen alvast opwarmen. Maar bij het plaatsje Saint-Estève begint het. De weg maakt een bocht naar links en het gaat direct steil omhoog. Door het bos loopt het vrijwel rechtuit; er zijn nauwelijks bochten van betekenis. 

De percentages komen nauwelijks onder de 10% en je zoekt tevergeefs naar een momentje om de benen rust te geven. Na een km of 10 verlaat je het bos en kom je uit bij restaurant Chalet Reynard. Van de rechterkant komt de weg vanuit Sault erbij. 

Nu volgen nog 6 km fietsen met een adembenemend uitzicht op het kenmerkende maanlandschap. Het is niet meer zo extreem steil, maar nog steeds heel erg lastig. Bovendien heeft de wind hier vrij spel en je zal niet de eerste zijn die met een geweldige tegenwind naar boven harkt. De top is van verre te zien, maar komt slechts heel langzaam dichterbij. Het klassieke beeld van de Ventoux.

Vanuit Sault

Sault is dan wellicht de makkelijkste variant, maar nog steeds de moeite waard. De eerst 19 km zijn echt heerlijk, hier kom je nauwelijks boven de 5%. Lekker klimmen en genieten dus. Uiteindelijk kom je uit bij Chalet Reynard en volg je dezelfde route als via Bedoin. De apotheose mag er zijn.

Van welke kant ook, het is een geweldige prestatie om boven te komen en op de top te staan. Welke kant is zwaarder, Malaucene of Bedoin? Dit is een bekende discussie onder fietsers. Ik heb beide kanten meerdere keren gereden en heb zowel zwaar afgezien als ‘redelijk eenvoudig’ naar boven gereden. Kortom, ik ben er niet uit. Maar laat vooral jouw mening achter.

Is de Ventoux de zwaarste klim van Frankrijk?

Dat zou zomaar kunnen, hoewel er serieuze concurrentie is van de Col du Galibier. De variant via de Col du Télégraph is ook een beest van een klim. Er zijn in Frankrijk ook steilere hellingen te vinden, zoals de Col du Grand Colombier, Mont du Chat en Planche des Belles Filles. Maar deze zijn allemaal minder lang.

Evenementen rond de Mont Ventoux

Er zijn verschillende evenementen te vinden rond de kale berg. Van voorjaar tot najaar is er bijna wekelijks een goede-doelen-tocht. Ook kun je er een aantal granfondo’s vinden:
-    Gran Fondo Mont Ventoux
-    Gran Fondo Beaumes-de-Venice
-    Haute Route Ventoux (driedaagse met elke dag een klim via een andere route)

De uitdaging voor malloten

Cinglé betekent malloot en in dit geval staat het voor iemand die de Ventoux drie keer op één dag beklimt van alle kanten. Bij de Club des Cinglés du Mont Ventoux kunnen de liefhebbers hun prestatie laten vastleggen in een register. Zelf heb ik het één keer gedaan in de volgorde Malaucene, Bedoin, Sault. Voor mij hoefde een registratie niet, maar het was echt een heel bijzondere dag.

Drie keer naar boven op één dag is natuurlijk gekkenwerk. Dat hoeft ook niet, maar elke wielertoerist zou eigenlijk eens in zijn leven de Ventoux moeten beklimmen.

^{Tekst: Herman Nekkers}