Hoe voorkom je ’s winters roest op je ketting?

Als de temperatuur onder nul duikt, dan rukt Rijkswaterstaat massaal uit om fietspaden en wegen te strooien. Als fietser voorkom je een hoop ellende –  piepen, kraken en roesten – door na iedere pekelrit de ketting van je gravelbike, MTB of racefiets grondig schoon te maken. Ingewikkeld? Welnee, gewoon een kwestie van (consequent) doen. Weet je niet hoe? We beantwoorden de 8x meest gestelde vragen.

1. Waarom is pekel (strooizout) slecht voor mijn ketting?

Om gladheid te bestrijden gebruiken wegbeheerders strooizout. Zout verlaagt het vriespunt met een aantal graden. Hierdoor wordt de weg minder snel glad en ontdooit bestaande sneeuw of ijzel. Het bijtende spul kruipt in combinatie met vocht ook overal tussen, waaronder je ketting. Hierdoor kan de coating van de kettingschakels worden aangetast. Het gevolg: roest, en in het ergste geval zelfs kettingbreuk.

2. Moet ik dan maar thuisblijven?

Zeker niet! Fietsen in in de vrieskou voegt een extra dimensie toe aan je racefiets, gravel- of mountainbikeavontuur. De witte wolkjes die je uitblaast. De prikkelende kou in je gezicht. De weergoden trotseren. Heerlijk. 

3. En mijn ketting dan?

Die moet je goed schoonmaken. Na. Iedere. Rit. Zet je fiets na gebruik dus nooit in het hok, maar ga meteen als de gesmeerde bliksem met water, een doek, borstels en olie aan de slag. Pas daarna mag je naar de warmte van je huis opzoeken en onder het genot van een drankje opscheppen over je barre tocht.

4. Wat moet ik na een pekelrit als eerste doen?

Spuit je fiets meteen af met koud water (tuinslang, geen hogedrukspuit). Hoe langer je wacht, hoe meer tijd het zout heeft om je draaiende onderdelen – ketting, derailleurwieltjes, crank – aan te tasten. Gebruik in ieder geval geen kokendheet water; dit lost namelijk het zout op, waardoor het nog dieper kan doordringen in de schakels. 

5. Ik heb mijn fiets afgespoten, en nu?

Na het afspuiten reinig je je ketting met een lauw sopje met afwasmiddel. Hiervoor heb je een emmer en een oude spons nodig. In plaats van een spons kun je ook een schoonmaakborstel (mag oude afwaskwast zijn) gebruiken. Pak je ketting vervolgens met een oude doek (katoen) beet en draai de trappers rond. Doe dit net zolang totdat de ketting droog is. Dit kun je eventueel ook met een klein beetje kettingontvetter op de doek doen. Na deze poetsbeurt moet de boel weer gesmeerd worden. Hiervoor gebruik je olie of wax.

6. Welk smeermiddel gebruik ik: olie of wax?

Als de weersomstandigheden echt extreem zijn, dan werk olie beter dan wax. Een dun laagje wax biedt bij heel veel opspattend pekelwater geen afdoende bescherming (bij droge winterwegen smeert het daarentegen wel goed).

Kies daarom voor een zogenaamde wet lube. Dit is waterbestendige olie die zich goed aan je ketting hecht. Draai de ketting rustig rond en breng de olie druppelsgewijs op ieder rolletje aan. Even laten intrekken en overtollig vet met een droge doek afnemen. Let op: het smeermiddel voor gebruik altijd goed schudden.

7. Krijg ik vieze handen van mijn ketting smeren?

Valt wel mee. Je hoeft de ketting tijdens het schoonmaken en smeren niet met je handen beet te pakken. Toch bang voor smerigheid? Trek gewoon een paar oude keuken- of tuinhandschoenen aan. Van die doorzichtige handschoenen die je tijdens het tanken gebruikt werken overigens ook prima.

8. En de rest van mijn fiets dan?

Als je toch bezig bent, kun je de rest van je fiets inderdaad ook wel even een opfrisbeurtje geven. Wrijf je frame droog met een doek en breng eventueel een beschermende polish aan. Maak je voorblad(en) en cassettekransjes schoon met een kleine borstel, bijvoorbeeld een tandenborstel, of dunne reep stof – waarmee je de tandkransjes als het ware flost. Ontvet je remschijven (doek/ontvetter) en druppel een beetje olie op het scharnierende gedeelte van je derailleur. Vergeet ook de derailleurwieltjes niet mee te nemen.