Routes + Reizen
Brabants Beste gravelroute
De mooiste gravelstroken van Brabant.
- Routes + Reizen
- Gewijzigd op 15 november 2023
MTB-route Veluwezoom: Stairway to heaven
De hoogste pieken van Nederland liggen in Limburg. Maar mountainbikers die verder kijken dan hun verende voorvork lang is, weten dat de Veluwezoom ook verre van vlak is. Hoogste tijd om onze bikes de sporen te geven op de gelijknamige MTB-route.
Laten we meteen maar een misverstand uit de weg ruimen: Nederland is niet plat. Ons lage landje telt vele pieken en dalen. Van de Limburgse heuveltoppen tot de Hondsrug en van de Col du VAM tot de Veluwezoom. In deze laatste ‘bergstreek’ golft een ruim 49 kilometer lange mountainbikeroute door de heuvels. Bedwing alle bulten en je hebt een indrukwekkende 712 hoogtemeters op de teller staan.
Hoe mooi de klimmen, afdalingen, singletracks, bossen, heidevelden en vergezichten van het oudste Nationale Park (sinds 1930) van Nederland ook zijn, op één ding waren wij niet voorbereid: tijdens het biken leek het alsof de rockers van Led Zeppelin via ingebouwde helmspeakers constant hun grijsgedraaide hit ten gehore brachten. Houd hier dus rekening mee als je deze Gelderse ‘stairway to heaven’ gaat beklimmen.
Al in de jaren negentig van de vorige eeuw konden mountainbikers genieten van deze natuurpracht. De MTB-route, destijds bekend als ‘rondje Posbank’, liep als een spinnenweb door het nationale park en trok terreinvreters uit alle windstreken aan. Door de groei van de mountainbikesport staken ook problemen de kop op. Op zoek naar spannende paadjes – de oude route was lang, maar ook saai – gingen steeds meer bikers op eigen houtje door het natuurpark fietsen, waarbij ze regelmatig in aanvaring kwamen met wandelaars.
“Om daar een eind aan te maken hebben we een jaar of vier geleden besloten om de route op de schop te gooien. Aan diverse partijen, van routebouwers tot lokale MTB-clubs, hebben we input gevraagd. Doel was niet alleen om delen van de route naar minder kwetsbare natuurgebieden te verleggen, maar ook om de track zo leuk en uitdagend mogelijk te maken, zodat bikers geen reden meer zouden hebben om van het pad af te wijken.”
Aan het woord is Dick van Kooi, medewerker beheerteam van Natuurmonumenten. Hij legt uit dat deze doelen inmiddels bereikt zijn. “Het rondje loopt niet meer over landgoederen en kwetsbare gedeeltes van het gebied. Ook blijft zo’n negentig procent van de MTB’ers netjes op de trail.”
“De route wordt onderhouden én uitgebreid door de trailcrew van de Veluwezoom. Zij verzetten wekelijks bergen werk. De harde kern bestaat uit acht man met daaromheen een flexibele schil van vrijwilligers. Wij voorzien ze van materialen – denk aan scheppen, harken, kraantjes en vervoer – en helpen ze met het vinden van nieuwe vrijwilligers. Op jaarbasis steekt de crew er zo’n twee fte aan uren is (één fte is zo’n 1.800 uur, red.)”, aldus Dick.
Al snel worden betonplaten verwisseld voor een met boomwortels bezaaid bospad. De trail slingert gestaag omhoog, maar wordt nergens echt pittig. Eenmaal boven zijn de beentjes opgewarmd en hebben we de eerste hoogtemeters achter de kiezen. De hemel is strakblauw en de zon zet zijn beste beentje voor. Via een zandstrook duikt de route de diepte in. Het uitzicht op de glooiende Rheder- en Worthrhederheide is on-Nederlands ver.
Tijd om even op adem te komen. We strijken neer op het grote terras van Paviljoen de Posbank. Onder het toeziend oog van Beatrix – pal naast het terras staat een bronzen beeld van de oud-koningin zittend op een stadsfiets – genieten we van een kop koffie en het vorstelijke vergezicht.
Hoe mooi de klimmen, afdalingen, singletracks, bossen, heidevelden en vergezichten van het oudste Nationale Park (sinds 1930) van Nederland ook zijn, op één ding waren wij niet voorbereid: tijdens het biken leek het alsof de rockers van Led Zeppelin via ingebouwde helmspeakers constant hun grijsgedraaide hit ten gehore brachten. Houd hier dus rekening mee als je deze Gelderse ‘stairway to heaven’ gaat beklimmen.
Bergen werk verzetten
De Veluwezoom is eigendom van Natuurmonumenten (NM). In 1911 kocht de natuurbeschermingsorganisatie bosgebied Hagenau aan. In de decennia die volgden, verwierf NM steeds meer gebieden tussen Rheden, Laag-Soeren en Beekbergen. Hierdoor groeide de Veluwezoom uit tot één van de mooiste natuurpareltjes van ons land.Al in de jaren negentig van de vorige eeuw konden mountainbikers genieten van deze natuurpracht. De MTB-route, destijds bekend als ‘rondje Posbank’, liep als een spinnenweb door het nationale park en trok terreinvreters uit alle windstreken aan. Door de groei van de mountainbikesport staken ook problemen de kop op. Op zoek naar spannende paadjes – de oude route was lang, maar ook saai – gingen steeds meer bikers op eigen houtje door het natuurpark fietsen, waarbij ze regelmatig in aanvaring kwamen met wandelaars.
“Om daar een eind aan te maken hebben we een jaar of vier geleden besloten om de route op de schop te gooien. Aan diverse partijen, van routebouwers tot lokale MTB-clubs, hebben we input gevraagd. Doel was niet alleen om delen van de route naar minder kwetsbare natuurgebieden te verleggen, maar ook om de track zo leuk en uitdagend mogelijk te maken, zodat bikers geen reden meer zouden hebben om van het pad af te wijken.”
Aan het woord is Dick van Kooi, medewerker beheerteam van Natuurmonumenten. Hij legt uit dat deze doelen inmiddels bereikt zijn. “Het rondje loopt niet meer over landgoederen en kwetsbare gedeeltes van het gebied. Ook blijft zo’n negentig procent van de MTB’ers netjes op de trail.”
“De route wordt onderhouden én uitgebreid door de trailcrew van de Veluwezoom. Zij verzetten wekelijks bergen werk. De harde kern bestaat uit acht man met daaromheen een flexibele schil van vrijwilligers. Wij voorzien ze van materialen – denk aan scheppen, harken, kraantjes en vervoer – en helpen ze met het vinden van nieuwe vrijwilligers. Op jaarbasis steekt de crew er zo’n twee fte aan uren is (één fte is zo’n 1.800 uur, red.)”, aldus Dick.
“Dit is dan ook de reden waarom je voor de Veluwezoom een MTB-vignet nodig hebt”, vertelt hij. “Door vijftien euro te betalen, draag je als fietser je steentje aan mooie routes en bescherm je de natuur. Uit ervaring weet ik dat verreweg de meeste bikers dit prima vinden. Mountainbikers zijn, in tegenstelling tot het beeld dat soms in de media wordt geschetst, namelijk ook gewoon natuurliefhebbers.”"Door vijftien euro voor een vignet te betalen, draag je als fietser je steentje aan mooie routes en bescherm je de natuur"
Poolshoogte nemen
Hoogste tijd om de Veluwse route te verkennen. Als startplaats kiezen we Buitenplaats Beekhuizen, aan de voet van de Emmapiramide. Zonlicht sijpelt door het groene bladerdek als we onze rossen bestijgen. Vanaf de parkeerplaats draaien we rustig warm op het naastliggende fietspad.Al snel worden betonplaten verwisseld voor een met boomwortels bezaaid bospad. De trail slingert gestaag omhoog, maar wordt nergens echt pittig. Eenmaal boven zijn de beentjes opgewarmd en hebben we de eerste hoogtemeters achter de kiezen. De hemel is strakblauw en de zon zet zijn beste beentje voor. Via een zandstrook duikt de route de diepte in. Het uitzicht op de glooiende Rheder- en Worthrhederheide is on-Nederlands ver.
Ook fraai is het stuk dat na deze snelle afdaling volgt: de Mayor Flower Trail. Het met blauwe bordjes gemarkeerde pad (blauw = makkelijke moeilijkheidsgraad) slingert als een stratencircuit door de dichte bossen. Kilometerslang draaien, keren, remmen, optrekken: zelfs Max Verstappen zou er misselijk van worden. Wij ook, maar dan van plezier. Na een paar kilometer is het slingerfeest voorbij.
Plots bevinden we ons in een statig beukenbos. De torenhoge bomen staan als roerloze wachters langs het brede gravelpad opgesteld. Het is alsof we in een sprookje van de gebroeders Grimm verzeild zijn geraakt. Fantaseren is er vandaag niet bij; de track gaat in vliegende vaart naar beneden om vervolgens weer bergop te beuken. Geweldig."Het is alsof we in een sprookje van de gebroeders Grimm verzeild zijn geraakt"
Tijd om even op adem te komen. We strijken neer op het grote terras van Paviljoen de Posbank. Onder het toeziend oog van Beatrix – pal naast het terras staat een bronzen beeld van de oud-koningin zittend op een stadsfiets – genieten we van een kop koffie en het vorstelijke vergezicht.
‘Ooh, it makes me wonder.’
Stairway to heaven
Na de pauze is het genieten geblazen op de Beekhuizenweg; de skyline van Arnhem steekt in de verte scherp tegen de horizon af. We golven op en neer en kiezen ter hoogte van het bruggetje over de Holleweg voor de optionele Niner Shooting Mountain Trail. Deze rode lus (rood = moeilijke moeilijkheidsgraad) is een lange steile klim gevolgd door drop-offs, houten obstakels en lastige switchbacks. Uniek in Nederland.
Terug bij de brug gaat het in moordend tempo omlaag en volgt een kiezelstrook. We buigen rechtsaf en belanden op de rode Fortune Cookie Trail, een piekfijne pumptrack die als een bruine golf door het bos rolt.
Even verderop doemt een routebordje op: de blauwe pijl wijst links, rood gaat het tweede deel van de Mayor Flower Trail op. We kiezen rood en worden getrakteerd op uitdagende obstakels in de vorm van een omhooglopende trap (nog nooit eerder gezien) en een rockgarden. Met het nodige kunst- en vliegwerk komen we boven, en ook weer beneden.
Als twee heidevlinders fladderen we vrolijk verder over de Veluwe en genieten we volop van het omringende natuurschoon. Inmiddels beginnen onze klimkuiten door de vele hoogtemeters stilletjes te protesteren. Toch moeten ze op de rode Nature Trail nog een keer aan de bak.
De ellelange kronkelklim is niet heel steil, wel gemeen lang. Als klap op de vuurpijl pakken we de Granny Trail. Ook deze rode lus houdt ons bij de les. De ‘technical trail features’ (TTF) bestaan hier uit een supersteile drop en een serie stevige palen die als een soort panfluit in de grond zijn geslagen. De daaropvolgende achtbaanafdaling met kombochten en jumps zijn de kers op de biketaart.
Terug op de parkeerplaats concluderen we dat MTB-route Veluwezoom een meesterlijke medley van pieken en dalen is. De route rijgt golvende flow trails, sprookjesachtige beukenlanen en een handvol uitdagende lussen als een sportieve rocksymfonie aan elkaar.
'And she's buying a stairway to heaven.’
Eindoordeel
Pluspunten
+ Prachtige natuur
+ Veel hoogteverschillen
+ Vergezichten
+ Technische lussen (optioneel)
+ Mooi bomenlanen, ideaal om op adem te komen
Minpunten
- Kans op tegenliggers op groene gravelroute
Download de route
MTB-Veluwezoom is 49,9 km en telt 712 hm. De route is ook geschikt voor de iets minder ervaren mountainbikers; je kunt de technische lussen (met jumps, drops en trappen) gewoon overslaan. Daarnaast kun je de langere rechte stukken gebruiken om even op adem te komen.
Download de route
MTB-vignet verplicht
Check mtb-nationaalparkveluwezoom.nl voor alle startpunten en de laatste route-updates. Hier kun je je ook aanmelden als vrijwilliger. Let op: voor de route is een MTB-vignet verplicht. Het vignet is vanaf nu (november) verkrijgbaar en komt in twee varianten: een sticker of een digitaal vignet. Voor de sticker betaal je € 16,50 ( leden NM € 11,55). Een digitaal vignet kost € 15,00 (leden NM € 10,00).
Bestel hier het vignet
foto's: Ard Krikke
Door Ard Krikke
Verslingerd aan mountainbiken en wielrennen. Is gek op singletracks, maar vindt het ook heerlijk om over kaarsrechte polderwegen te racen. Staat daarnaast regelmatig op zijn windsurfplank en hoopt iedere winter – tegen beter weten in – op de Elfstedentocht.
Dit vind je misschien ook interessant
Routes + Reizen
Rijd jij deze zomer een rondje IJsselmeer?
Afsluitdijk vier zondagen open.
Routes + Reizen
Avontuurlijke fietsroute: Lönsberg Klim Classic in Twente
Fietsen in het spoor van Hennie Kuiper.
Routes + Reizen
Man met een missie Dolomieten marathon
Lukas (41), 1.94 m lang en 103 kilo besluit de tocht van zijn leven te fietsen.
Routes + Reizen
Bike hotspot Gardameer
Vanuit het Gardameer heb je alles wat je mountainbikehart zich kan wensen.