De Trans Schotland; op avontuur door de Highlands

Beeld je eens in dat je op jouw mountainbike zit. Onder je banden zie je gravel, keien en soms een stukje gras. Om je heen bergen die bedekt zijn met heide. Een paarse gloed licht op wanneer de zon tussen de wolken doorschijnt. In de verte hoor je het geluid van een rivier. Het water baant zich een weg over rotsen en snijdt de heide diep uit. Een kudde schapen rent voor je weg, eerst tientallen meters recht voor je uit totdat ze zich lijken te beseffen dat van het pad af wellicht slimmer is. Geen spoor van mensen, bebouwing of verkeer. Alleen maar bergen, heide en water. Het pad leidt naar een klim. Je ziet het pad omhoog slingeren en bereidt jezelf voor op wat komen gaat. Deze gaat vast pijn doen. De stenen gaan het klimmen niet makkelijker maken. Maar altijd ligt er een beloning. Eerst de top met een nog weider uitzicht. En dan een afdaling. Geen brede en snelle weg, maar een technische singletrack. Ook hier is het werken. En genieten, altijd genieten.

Het is 9 uur in de ochtend op een zonnige zondag, de golven slaan ongeduldig tegen de kade. Ze passen bij het gevoel van de groep. De gidsen hebben net de bus leeg gehaald. Op de kade staan de mountainbikes te wachten op hun berijder. Op het stuur zit een stuurbordje; “Trans Schotland 2017”. De mountainbikes hebben de overtocht gemaakt in de bus van Mountainbike Challenge. De deelnemers zijn de avond ervoor aangekomen in de haven van Stonehaven, de startplaats van de Trans Schotland. Het vliegtuig bracht hen naar Edinburgh of Aberdeen, de trein deed de rest. Banden worden opgepompt. De tros bananen slinkt zienderogen en een voor een verdwijnen ze in de tassen van de deelnemers. De laatste bidon wordt gevuld met sportdrank. Lichte zenuwen zijn voelbaar. De reis gaat nu echt beginnen. De gidsen vertellen wat er vandaag komen gaat en geven enkele aanwijzingen voor een veilige en leuke trip. En dan… rollen de banden de haven uit. We zijn begonnen.

De eerste meters gaan meteen omhoog, de kliffen op. Over een smal wandelpad rijden we hoog boven de zee. In de verte doemt een kasteel op, gebouwd op een klif. Een gave start. We vervolgen de route door een uitgestrekt bos en klimmen steeds hoger. Af en toe gaat het keihard naar beneden om vervolgens de verloren hoogte weer terug te halen. We rijden een kleine 60 kilometer naar Edzell. Een dorpje van niets. De laatste twee kilometer gaan over een technisch wandelpad langs de rivier, die in een diepe kloof naast ons buldert. Voldaan rijden we het erf van ons Guest House op waar we overnachten. Een vriendelijke vrouw heet ons welkom. “Er staat thee en taart voor jullie klaar.”, geeft ze ons aan terwijl ze naar de deur van het imposante huis wijst. Taart, thee en een douche, over goede afsluitingen gesproken.

Op dag 2 verlaten we de bewoonde wereld. De bergen worden hoger, de heide paarser. Een roofvogel cirkelt boven ons hoofd en slaakt een dreigend geluid. In het gras rennen tientallen konijnen geschrokken de struiken in. De paden worden steeds ruiger. Het vergt concentratie om over de stenen te rijden. De stukken gras of gravel geven je even adempauze. Mount Keen doemt in de verte op. De klim is lang, steil en technisch. Slechts een enkeling haalt dit zonder af stappen. De afdaling is een ware downhill. Je zoekt naar het pad tussen de stenen. Houding en flow zijn hier belangrijk, grote snelheid maken is haast onmogelijk. Het landschap is ruig en wild, de route gaat over ondergrond die we in Nederland niet hebben en altijd is er de mogelijkheid dat het weer omslaat. We zitten afgelegen en dat is goed om even te beseffen. In dit terrein moet je niet te veel risico nemen.

Parels van trails

Van dag 2 tot en met 5 rijden we door het Cairngorms National Park. Een gebied met ongekende natuurschoonheid. De hoogste bergen van Schotland staan in dit park. Uitgestrekte bossen en heidevelden verzorgen ons uitzicht. Er liggen parels van trails, zoals de Lairig Ghru pas. Ooit bekroond tot mooiste singletrail van de UK. Er zijn passen die niet op de kaart staan. Het lijken smokkelaarspaadjes die zijn uitgegroeid tot mountainbike trails. Zelden makkelijk, altijd uitzonderlijk mooi. Het toeristische Glenmore geeft een vreemde afwisseling. Van nooit iemand tegen komen naar de paden delen met wandelaars, ruiters en andere fietsers. Daar tegenover staat dat we een uitgebreid netwerk van trails tot onze beschikking hebben. Al snel rijden we ook dit gebied weer uit, het eenzame landschap in. Schapen zijn de enige passanten die we tegenkomen, zoals het hoort in Schotland.

"De afwisseling is wat Schotland zo mooi maakt. Geen meter is hetzelfde."

De route van Aviemore naar Kingussie staat op dag 5 op het programma. Deze etappe heeft de minste kilometers en hoogtemeters van de week, maar het is de favoriet van de gidsen. Bijna alleen maar singletrails. Rondom Kingussie worden wel eens Enduro wedstrijden verreden. De paden lenen zich er uitstekend voor. We pikken de mooiste mee. Sommige erg technisch, de andere juiste flowie, alsof je in een achtbaan zit. De afwisseling is wat Schotland zo mooi maakt. Geen meter is hetzelfde. Het landschap veranderd continu. Soms rijden we door uitgestrekte heidevelden en dan weer door het bos. We beklimmen de berg, dalen af en rijden weer een stuk door het dal. In het dal is er altijd een rivier met ontelbaar veel doorsteekjes. Natte voeten zijn niet te vermijden.

De laatste etappe van de reis brengt ons naar Fort Augustus. De langste klim naar het hoogste punt van de week is bewaard voor deze etappe. De Corrieyairack Pass is grotendeels heel goed te rijden, het zijn de laatste kilometers die steil zijn en bezaaid liggen met stenen. In 1731 liet General Wade deze weg aanleggen. Wanneer je hier rijdt snap je niet hoe ze dat toentertijd gedaan hebben. De top biedt zelden een mooi uitzicht. Een felle wind van zee zorgt ervoor dat het hier koud en guur is. We rijden snel door. Er ligt een afdaling van bijna 800 hoogtemeters op ons te wachten. De Laatste 15 kilometer zijn vrijwel allemaal naar beneden. In de verte is een glimp van Loch Ness te zien. Deze monsterlijk mooie tocht eindigt daar.

Na 6 dagen mountainbiken staat de kilometerteller op bijna 400 km. We rollen het strand op en uitgelaten wordt er ge-highfived, omhelst en gejoeld. We hebben het gehaald. Een dubbel gevoel… Aan de ene kant is er de trots en de vreugde van het halen van de eindstreep. Aan de andere kant luidt dat het einde van deze reis in. Een ontdekkingstocht die nog veel langer had mogen duren. Ik pak mijn bucketlijst erbij maar streep de Trans Schotland niet door. Nee, deze mag er blijven staan. Voor herhaling vatbaar.