Interview Anna van der Breggen: van prof naar ploegleider

Anna van der Breggen heeft een behoorlijke verandering doorgemaakt. Begin dit jaar woonde ze nog in Zuid-Limburg, waar ze in volle focus trainde voor het wielerseizoen. Als we haar spreken, is ze net terug van een ploegleiderscursus bij de UCI in Zwitserland. Zij en haar man Sierk Jan zijn verhuisd naar Meppel in Drenthe. Achter de woning staan twee ploegwagens. Een zwart-paarse van Anna’s Team SD Worx en een geel-zwarte van concurrent Team Jumbo-Visma waar Sierk Jan coach is.

Met een kop thee aan de keukentafel blikken we terug en vooral ook vooruit. Van der Breggen komt nuchter, bescheiden en doelgericht over. Ze maakt de zaken niet ingewikkelder dan ze zijn. Misschien heeft die mentaliteit wel meegeholpen met het opbouwen van haar imponerende palmares. De 31-jarige Zwolse won bijna alle voorjaarsklassiekers (7x Waalse Pijl!), de Giro Rosa, La Course, werd Olympisch kampioen, Europees kampioen en twee keer wereldkampioen. Haar laatste WK-zege (Italië 2020) pakte ze met een solo die prachtig vanuit de helikopter in beeld werd gebracht. Maar nu is het genoeg geweest. Niet omdat er sleet zit op het lichaam, maar omdat ze toe is aan iets nieuws.

Wat ga je missen uit je proftijd, en wat juist niet?

“Ik denk vooral het succesgevoel dat je kunt ervaren als atleet. Het is heerlijk om aan de start van een koers te verschijnen met het gevoel dat je er helemaal klaar voor bent. Dat je toewerkt naar een doel en dat doel haalt op de manier waarop je het afspreekt. Misschien ervaar je dat als ploegleider ook wel, maar dat moet de toekomst uitwijzen. Ik denk in ieder geval dat ik komend seizoen nog weleens in de ploegwagen zal zitten met het gevoel: waar was ik in deze koers uitgekomen? Wat ik niet ga missen, zijn de trainingsschema’s. Ik ga vanavond lekker hardlopen en zonder zorgen over een mogelijke blessure die mijn voorbereiding in de war schopt. Ik hoef me ook niet meer druk te maken over een bepaald streefgewicht in januari. Ik fiets nu puur en alleen ter ontspanning. Heerlijk!” 

Je hebt altijd een leven naast het fietsen gehad, met veel aandacht voor familie en vrienden. Botste dat nooit met de doelstellingen als topsporter?

“Ik kan me niet voorstellen dat je leven alleen maar om fietsen draait. Als je dan een periode minder presteert, is je leven een puinhoop. Als bij mij het fietsen niet lekker liep, maakte dat voor mijn privéleven niet uit. Ik heb het bestaan als wielrenner nooit als een beperking ervaren. Ik at gewoon taart op een verjaardag en we gingen weleens naar de snackbar als we geen tijd hadden om te koken. Belangrijk is dat je als profwielrenner een gezonde levensstijl hebt, maar die heb ik sowieso. Dat is nooit een opgave geweest.”

Legt jouw status als succesvol wielrenner druk op jouw nieuwe rol binnen het team?

“Misschien dat anderen er zo over denken, maar ik niet. Het zijn van een goede wielrenner is geen garantie voor het zijn van een goede coach. Ik heb in ieder geval kunnen meekijken met Sierk Jan. Van hem heb ik geleerd dat het belangrijk is om het karakter van renners te doorgronden en te weten hoe ze in hun vel zitten. Een rotweek heeft impact op een koers die een renner in het weekend rijdt. Daar stem je de training op af.”

Hang je de fiets aan de wilgen of train je gewoon mee?

“Op een trainingskamp fiets ik graag mee. Het is op de fiets ook makkelijker praten met de renners. Je komt meer van ze te weten. Maar als ik moe ben, stap ik gewoon in de auto. Niets hoeft meer!”

Wat is de belangrijkste les uit je carrière die je aan de renners gaat overbrengen? 

“Doe niet wat van je verwacht wordt, maar doe waar je energie van krijgt. Dicht bij jezelf blijven dus. Als het fietsen vervelend begint te voelen, zoek er iets bij dat je gelukkig maakt. Word je blij van volledige focus op het fietsen? Ook geen probleem. Zolang je maar goed in je vel zit. Er zijn weinig sporters die goed presteren als ze niet lekker in hun vel zitten.”

Oud-bondscoach Johan Lammerts typeert jou als een teamspeler, voor wie het misschien lastig kan zijn om anderen als ploegleider pijn te doen. Zie je daar een uitdaging?

“Ik denk dat ik best een moeilijke boodschap kan brengen, als iemand dat nodig heeft. Vraag maar aan mijn oud-ploeggenoten. Ik kon heel duidelijk zijn in koers. Je maakt afspraken en staat samen achter een plan. Als dat plan faalt, komt het ook niet uit de lucht vallen als je slecht nieuws hebt.”

Ga je andere disciplines oppakken, zoals mountainbiken?

“Dat ben ik zeker van plan. Ik doe aan hardlopen en pilates. Ik fiets nog één of twee keer per week, op de racefiets, mountainbike of crosser. Een uur tot maximaal 2,5 uur, rustig aan. Deze winter willen Sierk Jan en ik weer onverharde toertochten rijden. Dat deden we al toen ik prof was. De Swolsebostocht bijvoorbeeld, of de Gooische Strade Bianche. De laatste heb ik al twee keer gereden, echt een gave tocht! Het is leuk om in een omgeving te fietsen die je nog niet kent.”

Word je vaak herkend tijdens het fietsen?

“Ik vind het verschrikkelijk als iemand in je wiel kruipt zonder goedendag te zeggen. Helemaal als je geconcentreerd bent tijdens een bloktraining. Maar ik heb ook leuke ontmoetingen gehad. Bij de VAM-berg in Drenthe raakte ik aan de praat met een wielrenner die uiteindelijk helemaal met mij terug naar Meppel is gefietst. Bleek dat hij helemaal niet in de buurt woonde, maar hij vond het zo gezellig!”

Hoe ziet jouw leven er over vijf jaar uit?

“Daar heb ik nog geen beeld van. Ik heb nu even geen fietsdoelen. Misschien komt dat nog. Voor komend seizoen heb ik in ieder geval geen licentie. Maar ik blijf mijn gevoel volgen, zoals ik als profwielrenner ook deed. Ik bekijk per seizoen waarin ik zin heb en hoe het komt.”