Routes + Reizen
Routetip: Op wereldreis in eigen land
Voor deze buitenlandse fietsroute heb je geen paspoort nodig.
- Routes + Reizen
- Gewijzigd op 20 december 2023
Gravelroute Reichswald: Grenzeloos genieten
Het verveelt nooit om immer gerade aus door het Reichswald in Duitsland te fietsen. De glooiende groene heuvelruggen van het Rijk van Nijmegen zijn de kers op de taart. Verslag van een bijzondere gravelroute op en over de grens.
Deze Fietssport-route brengt je naar de golvende gravelstroken van het weidse Rijk van Nijmegen en de dichte bossen van het Duitse Reichswald. Hij is dik 75 kilometer lang en telt 800 hoogtemeters. Een bergverzet is ook geen overbodige luxe, want de vele klimmetjes ga je in de benen voelen!
Bij het zweefvliegveld in Malden stappen we op de gravelbike. Het heuvelachtige karakter van de omgeving wordt meteen duidelijk als we de verharde klim naar Jachtslot Mookerheide opfietsen. De ochtendzon zet het bos in prachtig strijklicht. Bovenaan pronkt het bijna volledig gerenoveerde Jachtslot met haar sierlijke pasteltinten. Het gebouw, in de kenmerkende art-nouveaustijl, is als gesammtkunstwerk ontworpen: de architectuur en het interieur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is in 1904 gebouwd in opdracht van Jan Jacob Luden, destijds de eigenaar van Landgoed Mookerheide, om natuur en kunst met elkaar te verenigen. Tegenwoordig is het onder andere een restaurant, maar er zijn meer plannen zodra de renovatie klaar is.
De korte maar steile Sint-Jansberg luidt het volgende deel van de route in, waar het maar zelden echt vlak is. Twee bochtjes naar rechts verder, zitten we in het Duitse Reichswald, een groot en bij vlagen donker bos met een rijke geschiedenis. Ooit was het onderdeel van het Ketelwald, een enorm oerbos dat zich van Nijmegen naar Xanten uitstrekte. Het ligt bezaaid met bijzondere verhalen en plakken, wat het een uniek stuk natuur maakt vlakbij Nederland.
Toch verveelt het nooit om immer gerade aus door het Reichswald te fietsen. We gaan over glooiende brede gravelpaden, smalle singletracks waarbij we over dikke boomstammen moeten klimmen, en korte maar steile klimmetjes waarbij de hartslag flink de hoogte in schiet. Iets over de helft, scoren we in Kleve wat te eten bij de lokale bakker. De zoete broodjes waar Duitsland bekend om staat, smaken hier goed. Contant geld meenemen is overigens geen overbodige luxe: pinnen is in Duitsland bij kleine winkels vaak nog niet mogelijk.
Waar het Duitse deel van de route zich vooral in het bos afspeelde, wordt het Nederlandse gedeelte gekenmerkt door een golvend open landschap. Daar volgt de kers op de taart. Via mooie landelijke paadjes komen we ten noorden van Groesbeek uit, waar we voor de laatste keer over grove gravelpaden omhoog fietsen. Een prachtig heuvellandschap doemt op. Op de glooiende groene heuvelruggen wanen we ons in Zuid-Limburg of zelfs verder: dit is het Rijk van Nijmegen in optima forma.
Pluspunten
+ prachtige omgeving
+ genoeg onverhard
+ relatief rustig
+ veel hoogtemeters
Minpunten
- redelijk wat modder in de winter
- een paar stukjes zijn vrij technisch
Download de route
Tekst en beeld: Merlijn Spenkelink
Bij het zweefvliegveld in Malden stappen we op de gravelbike. Het heuvelachtige karakter van de omgeving wordt meteen duidelijk als we de verharde klim naar Jachtslot Mookerheide opfietsen. De ochtendzon zet het bos in prachtig strijklicht. Bovenaan pronkt het bijna volledig gerenoveerde Jachtslot met haar sierlijke pasteltinten. Het gebouw, in de kenmerkende art-nouveaustijl, is als gesammtkunstwerk ontworpen: de architectuur en het interieur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is in 1904 gebouwd in opdracht van Jan Jacob Luden, destijds de eigenaar van Landgoed Mookerheide, om natuur en kunst met elkaar te verenigen. Tegenwoordig is het onder andere een restaurant, maar er zijn meer plannen zodra de renovatie klaar is.
De grens over
In het eerste deel van de route zit het enige stuk dat écht vlak is. We rijden via Mook de Maasvallei in, waar we over – nu nog – harde gravelwegen langs de Maas rijden. Het is een mooi stuk met een totaal ander karakter dan de rest van de route, maar door de lage ligging en omdat er veel landbouwvoertuigen over deze stroken rijden, kunnen ze er in de winter flink modderig bij liggen. Mocht je daar geen zin in hebben, zijn er genoeg andere (verharde) opties. Er is zelfs een hobbelige singletrack over een nabijgelegen dijk die altijd goed te rijden is.De korte maar steile Sint-Jansberg luidt het volgende deel van de route in, waar het maar zelden echt vlak is. Twee bochtjes naar rechts verder, zitten we in het Duitse Reichswald, een groot en bij vlagen donker bos met een rijke geschiedenis. Ooit was het onderdeel van het Ketelwald, een enorm oerbos dat zich van Nijmegen naar Xanten uitstrekte. Het ligt bezaaid met bijzondere verhalen en plakken, wat het een uniek stuk natuur maakt vlakbij Nederland.
Gipfelsteine
Zo is er het verhaal van Gert Siebers, pastoor uit het Duitse dorpje Nütterden, die zo vaak in het bos wandelde dat hij er verveeld van raakte. Tijdens één van die wandelingen bedacht hij een klusje voor de afwisseling: het in kaart brengen én fysiek markeren van alle toppen hoger dan vijftig meter. De pastoor was een man van zijn woord: nog geen jaar later stonden er maar liefst 31 Gipfelsteine verspreid door het Reichswald, met de naam van de top en de hoogte erop aangegeven. Vandaag de dag staan er nog dertig van overeind, en als je een beetje je best doet kan je ze bijna allemaal met de fiets bereiken.Ook bijzonder is de immense verzameling Steinmännchen vlakbij het stadje Kleve. Op een open plek in het bos staan tientallen grote en kleine torens gemaakt van stenen, de zogeheten steenmannetjes. Het is een indrukwekkend geheel wat het stuk bos een beetje een spooky vibe geeft; geen plek waar wij ’s avonds zouden komen."Dankzij de pastoor van Nütterden staan er maar liefst dertig Gipfelsteine verspreid door het Reichswald"
Immer gerade aus
Het Reichswald staat, vooral bij gravelbikers, bekend om de loodrechte gravelpaden die het bos doorkruisen. Als je het Reichswald op de routeplanner bekijkt, valt het pas echt op: er loopt een enorm raster van grote en smalle wegen doorheen, vrijwel allemaal onverhard. Ze variëren van brede hardpack gravelwegen tot aan doubletracks en zelfs smalle singletracks, en wij komen al die soorten ondergrond ook tegen.Toch verveelt het nooit om immer gerade aus door het Reichswald te fietsen. We gaan over glooiende brede gravelpaden, smalle singletracks waarbij we over dikke boomstammen moeten klimmen, en korte maar steile klimmetjes waarbij de hartslag flink de hoogte in schiet. Iets over de helft, scoren we in Kleve wat te eten bij de lokale bakker. De zoete broodjes waar Duitsland bekend om staat, smaken hier goed. Contant geld meenemen is overigens geen overbodige luxe: pinnen is in Duitsland bij kleine winkels vaak nog niet mogelijk.
Nadat de reserves zijn bijgevuld, passeren we nog een bijzonder uitkijkpunt met uitzicht richting Montferland en de Achterhoek. Vanaf dit punt loopt een loodrechte zichtlijn naar de kerk van Hoch-Elten, die wordt geaccentueerd door de loodrechte vorm van de tuinen in het lagergelegen gedeelte."We gaan over glooiende brede gravelpaden, smalle singletracks waarbij we over dikke boomstammen moeten klimmen"
Kers op de taart
De terugweg verloopt voorspoedig. De koude oostenwind die er al de hele dag staat, blaast nu heerlijk in onze rug. Daardoor zijn de glooiende heuvels net iets makkelijker te verteren. Onderweg passeren we nog verscheidene Gipfelsteine, en via een mooie maar steile singletrack langs de grens komen we weer in Nederland terecht.Waar het Duitse deel van de route zich vooral in het bos afspeelde, wordt het Nederlandse gedeelte gekenmerkt door een golvend open landschap. Daar volgt de kers op de taart. Via mooie landelijke paadjes komen we ten noorden van Groesbeek uit, waar we voor de laatste keer over grove gravelpaden omhoog fietsen. Een prachtig heuvellandschap doemt op. Op de glooiende groene heuvelruggen wanen we ons in Zuid-Limburg of zelfs verder: dit is het Rijk van Nijmegen in optima forma.
De ondergrond
De route bestaat voor ruim zeventig procent uit onverharde ondergrond. Er zitten een paar korte singletracks in en veel stroken van hardpack gravel. De paden in het Reichswald kunnen in de winter best modderig worden. Zorg dus voor banden met genoeg profiel en rij met niet te veel druk in de banden.Plus- en minpunten
De gravelroute is 75 kilometer lang en telt 800 hoogtemetersPluspunten
+ prachtige omgeving
+ genoeg onverhard
+ relatief rustig
+ veel hoogtemeters
Minpunten
- redelijk wat modder in de winter
- een paar stukjes zijn vrij technisch
Download de route
Tekst en beeld: Merlijn Spenkelink
Ga met een goed gevoel op pad
Een valpartij tijdens het gravelbiken kan gebeuren. Sluit de betrouwbare NTFU-verzekering af en je zit zo weer in het zadel. Eén prijs voor al je fietsen. Hoeveel racefietsen, mountainbikes, gravelbikes je ook bezit.
Ik wil meer informatie
Door Redactie Fietssport
Redactie Fietssport
Dit vind je misschien ook interessant
Routes + Reizen
Nieuwe Limburgse gravelroute in de maak: de Ransdalerveld-route
Binnenkort nog meer gravelgeluk in Limburg.
Routes + Reizen
Ontdek het Teutoburgerwald
Rust, ruimte én klimmen met dubbele cijfers.
Routes + Reizen
Kasseien in Nederland: 5x verrassende stroken
Je hoeft niet naar Vlaanderen of Roubaix voor mooie steenstroken.
Routes + Reizen
De Hel van het Zuiden: nieuw routeboek voor kasseienvreters
25x Routes die je laten stuiteren van plezier.
Routes + Reizen
Top 5 kasseistroken in Zeeuws-Vlaanderen
Kruip in de huid van een Flandrien.
Routes + Reizen
Gravel happen vanuit Holten
De Sallandse Heuvelrug heeft het allemaal.
Routes + Reizen
Op mountainbike-avontuur in Zuid-Afrika
"Dat we ver van huis zijn, merken we als we de eerste cobraslang tegenkomen"
Routes + Reizen
MTB-route Hellendoorn is een natuurlijke achtbaan
Hier ga je uit je bol.
Routes + Reizen
Van alles wat rond de Brabantse Wal
Zigzaggen door de polder.