Hoe maak je een toffe MTB-video met je GoPro?

Als mountainbiker is het leuk om mooie videobeelden van je avonturen te schieten. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor het thuisfront. Niks leukers dan anderen te laten meegenieten van jouw achtertuinavontuur of vakantietrip. Je hebt dan ook een GoPro, chest mount, 128 gig kaartje. De eerste ritten staat de camera continu aan, tot hij uit gaat, want je was vergeten een extra batterij te kopen. Of je laat hem thuis: het geheugenkaartje is vol.

"In dit artikel geef ik je 5x laagdrempelige tips waarmee jij jouw MTB-video een stuk interessanter kunt maken"

Bovenstaande is ietwat theatraal beschreven, maar regelmatig kom ik mensen tegen die hun ritjes of vakantietochten wel opnemen, maar er vervolgens niets mee doen. In dit artikel geef ik je 5x laagdrempelige tips waarmee jij jouw MTB-video een stuk interessanter kunt maken. In de how-to video onderaan dit artikel is gebruik gemaakt van de GoPro Hero 9, maar de tips zijn ook toe te passen op andere GoPro-modellen of merken (alleen tip 1 zal per device wel iets verschillen).

Tip 1: Instellingen

Het voordeel van veel actioncams is dat je met de standaard instellingen direct de trails op kunt om je rit vast te leggen. En het resultaat zal dan nog prima zijn ook! Omdat ik het lekker ‘basic’ willen houden, gaan we niet te diep in op de verschillende mogelijkheden. Toch noem ik een aantal instellingen waarvan ik denk dat je video (en het maken daarvan) een stuk beter wordt.

Resolutie

4K klinkt natuurlijk geweldig. En dat is het ook als jij je video terug zit te kijken op een televisie die de beelden haarscherp afspeelt. Het nadeel van opnemen in 4K is dat dit enorm veel ruimte inneemt op je geheugenkaartje. Daarnaast heb je een krachtige computer nodig om deze bestanden te editen. Heb je dat niet, dan gaat het bewerken je flink wat frustratie opleveren. Mocht jij je video op YouTube zetten, dan zal het gros van je kijkers jouw meesterwerk via hun telefoon bekijken. En dan is 4K ook best overdreven. 

Mijn tip is dan ook om te kiezen voor 1080p. Dit geeft een prima kwaliteit, ook op televisie. Je kunt uren opnemen en het editen zal een stuk soepeler gaan.

Frames Per Second

De ‘Frames Per Second’: het aantal beelden dat je video opneemt per seconde. Hierin kan je veel keuzes in maken. Ik kies graag voor 50 FPS. Dit betekent dat je eventueel nog wat ‘slowmotion’ kunt gebruiken in je video, maar dat de stabilisatie van de GoPro nog wel goed zijn werk doet. Een video wordt over het algemeen gemaakt in 24 of 25 FPS. Met 50 kun je dus flink vertragen. Je kunt met sommige actioncams nog hogere FPS gebruiken, maar dan raad ik je wel aan om de camera stabiel neer te zetten of te leggen.

Lens

De lens van een actioncam kan vaak een heel breed beeld (superview) schieten, wat fantastisch is! Ook hier kan je wel wat aanpassingen bij doen. Het bekende ‘fish-eye-effect’, met de bolling aan de zijkanten, is iets wat je mooi moet vinden. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan een net iets minder wijde instelling, bijvoorbeeld ‘wide’. Zo heb je nog steeds heel veel omgeving op beeld, maar mis je het ‘fish-eye-effect’. Deze instelling is uiteraard persoonlijk. ‘Narrow’ is voor ‘action sports’ vind ik niet echt geschikt.

Er zijn natuurlijk nog veel meer opties en elke situatie, donker bos of volle zon, vraagt eigenlijk om aanpassingen. In het kader hieronder staan standaard instellingen waarmee je prima uit de voeten kunt. Hierdoor hoef jij je tijdens het fietsen nergens zorgen over hoeft te maken.

Tip 2: Maak een verhaal

Met een verhaal maken bedoel ik dat er een begin, midden en eind aan de video zit. Dan weet de kijker waar hij of zij naar gaat kijken en dat het ergens naartoe leidt. 

Het is sowieso slim om de spot waar je naartoe gaat vooraf op YouTube te bekijken. Dan zie je vanzelf wat je kunt verwachten. Wat je waarschijnlijk meteen opvalt, is de hoeveelheid slechte video’s. Veel filmpjes bestaan uit ellenlange stukken trail, allemaal geschoten van een punt - de chest cam of de helmet cam. Zelfs hele routes van meer dan een uur komen voorbij. Wie gaat dat helemaal bekijken?

Bekijk hier de video die ik van een MTB-toertocht op de Holterberg maakte.

Wat ik met dit artikel hoop te bereiken, is dat jij een video maakt die van begin tot het eind boeit. En uiteraard dat het thuisfront naar het puntje van de stoel laat schuiven. 

Het begin

Hierbij kun je denken aan het toevoegen van een titel. Of een shot op de parkeerplaats vanwaar je de trail begint. En mocht je niet ‘camera shy’ zijn, dan zou je iets kunnen vertellen over de plek waar je je op dat moment bevindt. 

Het midden

Trails, mooie omgeving, mountainbikers, spannende secties: de highlights van jouw MTB-rit komen hier aan bod. Hoe je die filmt? Dat verklap ik bij tip 3.

Het eind

Weer terug op de parkeerplaats. Lachende gezichten, high fives, een boks of een afrondend praatje. De kijker weet hierdoor dat de video op zijn eind loopt en jíj hebt een mooi verhaal met kop en staart. 

Tip 3: Diversiteit

Hierboven beschreef ik al even de gemiddelde mountainbikevideo die online staat: lange shots die geschoten zijn vanaf een punt. Natuurlijk handig als je even wilt scrollen om te checken wat voor trails je kunt verwachten, maar niet echt leuk om naar te kijken. Een video wordt pas leuk als-ie bestaat uit gevarieerde shots. 

"Een video wordt pas leuk als-ie bestaat uit gevarieerde shots"

Uiteraard stopt niet iedereen zoveel werk in een video als ondergetekende, maar ook als je lekker door wilt trappen is er nog genoeg mogelijk. Deze tip verdelen we dan ook in tweeën. 

Tip 3A

Als je niet om de haverklap wilt stoppen om te filmen óf je vrienden niet nog een keer wilt vragen om heen en weer rijden, dan zijn deze tips voor jou.

Op de singletracks en snelle afdalingen monteer je de actioncam op de juiste plek: de kijker volgt de trail vanaf de rijder. Maar op de rustigere stukken kan je de GoPro best even van de chest mount halen en het mooie uitzicht filmen. Je kunt dan eventueel ook wat zeggen in de camera of een van je vrienden in beeld nemen. 

Mocht je gebruik maken van een chest mount, dan kan je af en toe ook de camera een kwartslag omhoog laten filmen. Je ziet dan jouw zwoegende gezicht door het bos ploeteren. Dit werkt vooral goed als je onder een mooie bomenrij heen rijdt. 

Draai tijdens een break de camera ook eens om. Doe de chest mount bijvoorbeeld op je rug of draai de cam op je helm even om. Dit geeft een heel ander effect en zo komen de fietsers achter jou ook een keer in beeld. Let hierbij wel op dat de camera niet teveel naar de lucht of de grond gericht staat. Als degene achter je, tijdens het fietsen, in de lens kijkt, dan zit hij goed.

Soms lopen singletracks parallel aan een ander pad. Je kunt de camera dan zo draaien dat je andere bikers van de zijkant filmt. De camera’s van tegenwoordig hebben super stabiel beeld, dus de schokken zullen niet te zien zijn! 

Tip 3B

Je hebt meer tijd? Dat is mooi, dan heb je nog meer mogelijkheden. Gebruik vooral ook de tips van hierboven, maar voeg de volgende daaraan toe. 

Als je een mooi of tof stukje track tegenkomt, laat je fietsmaatje dat segment opnieuw rijden en film hem of haar vanaf de andere kant. Bedenk hierbij dat je kunt kiezen uit honderden verschillende hoeken. Film je van hoog of juist laag? Ga je voor de sprong staan of juist erna? 

Leg je camera eens ergens op of langs de trail en rijd er met z’n allen langs. Of spring er overheen! Ze heten niet voor niets actioncams en kunnen best tegen een stootje. Actie!

Heb je een mooie pauzeplek bovenop een berg gevonden? Zet je GoPro in Timelapse mode (dat is letterlijk twee drukken op de ‘mode’ knop). Een timelapse kan een leuke afwisseling zijn van al het ‘downhill geweld’. Zorg er wel voor dat er beweging in het beeld te zien is. Denk hierbij aan voorbijtrekkende wolken of juist het groepje bikers dat even aan het uitpuffen of eten is.

Variatie zit 'em niet alleen in verschillende soorten actiebeelden. Kom je langs een kasteel, landhuis of boederij? Maak er een shot van! Hetzelfde geldt voor dieren, bloemen, bergtoppen etc. Enfin, je snapt het idee.

Tip 4: Accessoires

Voor actioncams zijn ladingen aan accessoires te kopen. Ik gebruiken sommigen met regelmaat, anderen af en toe. Deze tip hangt dan ook helemaal af van je persoonlijke wensen. 

Voor de onderstaande video nam ik een ‘tube mount’ en een ‘gorillapod’ mee. 

De tube mount kun je bevestigen op kleine buizen, zoals het stuur of de zadelpen. Het beeld vanaf je zadelpen geeft een dynamisch beeld van je achterligger en een deel van je achterband. Let er wel op dat de camera in natte omstandigheden snel vol met modder zit.

Een gorillapod is een driepoot waar je de camera op kunt bevestigen. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende groottes. Hierdoor kan je de GoPro overal neerzetten. De buigzame poten zorgen er ook voor dat je hem bijvoorbeeld ook aan een tak kunt bevestigen. De gorillapod is vooral erg handig als je alleen op pad bent en jezelf op beeld wilt zetten vanuit een bepaald standpunt. 

Accessoires zijn er in alles soorten en maten. Mijn ervaring is wel dat de accessoires van het merk zelf van de beste kwaliteit zijn. De ‘knock-offs’ zijn vaak sneller kapot of werken net niet zoals het hoort. 

Tip 5 Editing

En dan zit de rit erop en keer je huiswaarts. Tijd om met de beelden aan de slag te gaan. Mijn tip: wacht niet te lang met monteren! Alles wat je hebt gefilmd, zit nog in je (eigen) geheugen. Je weet bijvoorbeeld nog precies waar de mooie stukken zaten. Zet die shots alvast in een mapje en gooi de rest weg.

Om je video naar een hoger niveau te tillen, heb je niet per se betere software nodig. Hoewel een goed programma natuurlijk veel meer mogelijkheden heeft, kan je met een gratis basisprogramma een heel eind komen. Ook jij!

Elk programma kan sowieso ‘knippen en plakken’. En met de beelden die je hebt gemaakt, is het belangrijkste werk al gedaan. Neem het verhaal dat je bij tip 2 hebt verzonnen in gedachten en sleep de shots in die volgorde naar de tijdlijn. Zorg hierbij dat je de beelden lekker afwisselt. 

Houd tijdens de montagen de volgende twee (stel)regels in gedachten: ‘De kunst van het weglaten’ en ‘Kill your darlings’. 

Laat vooral weg wat niets toevoegt. Het mooie uitzicht hebben we na een paar seconden wel gezien. Dat hoeft er geen 15 seconden in te zitten. Knip die lange klim op in een paar korte stukjes. We hoeven hem niet helemaal te zien. Zit je drinkslang een deel van de afdaling voor je lens? Laat dat stukje weg. Kies alleen de mooiste shots!

"Laat vooral weg wat niets toevoegt"

Heel veel mooie shots? Goed gedaan. Nu is het tijd voor ‘Kill your darlings’. Iedere video wordt saai als-ie te lang duurt. Hoe mooi de beelden ook zijn. Verwijder net zoveel shots totdat je een acceptabele lengte (speeltijd) hebt bereikt.

Als je de mogelijkheid hebt, voeg naar wens nog wat titels toe. Denk hierbij aan locaties, hoogtemeters en afstanden. Eventueel de (bij)naam van je medefietsers, etc. Het toevoegen van een muziekje werkt vaak ook goed, mede omdat het geluid van de actioncam vaak niet erg fijn is om naar te luisteren. En bij slecht geluid haken mensen vaak snel af. Daarna de video exporteren, uploaden en nagenieten.

Tip 6: Blijf oefenen

Stiekem nog een zesde tip. Heb plezier en blijf oefenen. De tips hierboven zijn richtlijnen, geen bikkelharde waarheden. Dus: experimenteer, leer en creëer! En heb je iets moois gemaakt aan de hand van dit artikel, laat het me weten. Ik kijk graag met je mee!
 

_{tekst & beeld: André Deunhouwer}

Instellingen camera

• Res/FPS: 1080|50
• Lens: Wide
• Hypersmooth: High
• Bitrate: High
• Shutter: Auto
• EV Comp: -0.5
• White Balance: 5000 K
• Iso Min: 100
• Iso Max: 3200
• Sharpness: Medium
• Color: Gopro (Wij doen Flat, want wij bewerken zelf de kleuren) 
• De andere instellingen zijn naar eigen inzicht.