Teleurstelling over mogelijkheden voor fietsen op de Afsluitdijk

Rijkswaterstaat moet meer doen om fietsen en wandelen mogelijk te maken op de Afsluitdijk. De 32 kilometer lange dijk blijft tot 2025 gesloten voor fietsers en wandelaars omdat de dijk versterkt en vernieuwd wordt. Fietsplatform, Wandelnet, de NTFU en Fietsersbond zijn hierover teleurgesteld en sturen daarom een brief aan de Tweede Kamer. Daarin vragen ze opnieuw aandacht voor de oplossingen die ze begin 2022 al gaven aan Rijkswaterstaat.

Mark Harbers, de minister van Infrastructuur en Waterstaat, laat in deze brief weten dat in 2023 de Afsluitdijk maar één keer opengaat voor fietsers en wandelaars. Een precieze datum is er nog niet, maar ergens in juli, augustus of september 2023 zul je over de Afsluitdijk kunnen fietsen en wandelen.

Omdat je niet fietsend of wandelend over de dijk kunt, brengt een fietsbus je gratis naar de overkant. Die bus blijft in elk geval tot 2025 rijden. Vanaf 2024 kun je over het stuk dat tussen de spuisluizen ligt wel fietsen of wandelen – zo’n 25 kilometer – maar om de spuisluizen te passeren, komen er twee extra bushaltes aan de Waddenzijde.

Het Fietsplatform, Wandelnet, de NTFU en Fietsersbond zijn hierover teleurgesteld. De organisaties vinden dat er meer gedaan kan worden om de dijk vaker te openen voor fietsers en wandelaars. In een brief aan de leden van Tweede Kamer-commissie voor Infrastructuur en Waterstaat vragen ze daarom opnieuw hun oplossingen te bespreken met de minister.

Afsluitdijk zesenhalf jaar dicht voor fietsers en wandelaars

Het iconische fietspad is al dicht sinds april 2019. In totaal zal de dijk dus zesenhalf jaar gesloten zijn, met uitzondering van de vier weekenden in 2019 en één weekend in 2023. Volgens Esther van Garderen, directeur Fietsersbond, is dat uitzonderlijk lang. Zo lang is geen enkele weg voor autoverkeer in Nederland ooit gesloten geweest vanwege werkzaamheden. “Bovendien kan de nieuwe aanbesteding rond de spuisluizen volgens de minister tot extra vertraging leiden, waardoor de afsluiting voor fietsers en wandelaars nog langer gaat duren.”

Ook bij de NTFU zijn ze teleurgesteld over de uitkomst. Arjan de Vries, directeur van de wielersportbond: “De Afsluitdijk is een populair traject voor wielrenners. Wielrenners moeten het rondje IJsselmeer al heel lang uitstellen. En voor tochtorganisatoren betekent het dat zij de Afsluitdijk nog tot en met 2025 moeten schrappen uit de routeboeken. Terwijl we als belangenbehartigers samen voor de fietsers en wandelaars met voldoende oplossingen zijn gekomen.”

Eric Nijland, directeur Fietsplatform vult aan: “Wij juichen het toe dat de fietsbus blijft rijden, maar hebben steeds benadrukt dat dit voor recreatieve en sportieve gebruikers geen volwaardige oplossing is. Naar ons oordeel geeft de minister hiermee onvoldoende uitvoering aan de aangenomen motie Bromet.”

Extra openstellingen, bushaltes en loopbruggen

Volgens Esther moet er opnieuw gekeken worden naar de oplossingen. “Mensen willen daar kunnen fietsen en lopen. Fietsers en wandelaars worden hier achteloos opzijgeschoven. Het is kennelijk een vanzelfsprekendheid dat auto’s altijd boven fietsers en wandelaars gaan. Dat zou in Nederland toch wel voorbij moeten zijn? Daarom willen we onze adviezen extra onder de aandacht brengen.”

Het Fietsplatform, Wandelnet, de NTFU en Fietsersbond vinden dat de Afsluitdijk vier keer in 2023 en één keer in 2024 open kan voor fietsers en wandelaars. Ook vinden ze dat er vier extra bushaltes nodig zijn om het fietspad tussen de sluizen vanaf 2024 goed te kunnen gebruiken in beide richtingen. Twee aan de Waddenzeekant en twee aan de IJsselmeerkant, gecombineerd met twee loopbruggen over de A7. Zo hoef je niet meerdere delen te bereizen met de fietsbus. 

“De totale kosten van de renovatie lopen in de miljarden euro’s. De uitgaven van de loopbruggen vallen daarbij in het niet. Gezien de langdurige hinder voor fietsers en wandelaars vinden wij onze oplossing alleszins realistisch”, aldus Nijland.

Bredere fietsbrug spuisluizen

Tenslotte vragen de fietsorganisaties aandacht voor de situatie die ontstaat als het werk aan de spuisluizen straks klaar is. Op de nieuwe fietsbruggen is dan een fietspad van meer dan twee meter breed nodig, om de vele fietsers en wandelaars in goede banen te leiden. Het is comfortabeler en veiliger om over zo’n breed fietspad te rijden. Maar door constructieve redenen zou dat niet kunnen. Er zijn twijfels of dat écht zo is. De extra belasting van zo’n bredere fietsbrug is klein in relatie tot die van de spuisluis en de brug voor de autoweg.

De fietsorganisaties blijven daarom om een breder fietspad vragen. Esther: “Over tien of vijfentwintig jaar verbreden kost een veelvoud van deze verbetering nú meenemen.”