Wat is de juiste bandenspanning?

Het belang van de juiste bandenspanning wordt vaak onderschat. Te weinig lucht in je banden zorgt voor extra rolweerstand, snellere slijtage van het loopvlak, scheurtjes in de zijwand (wang) en meer kans op lekrijden (snakebite). Teveel lucht vermindert het rijcomfort waardoor je  sneller vermoeid raakt en uiteindelijk minder presteert.

Controleer dus voor iedere tocht of training de bandenspanning; het bepaalt voor een groot deel je fietsplezier. Maar hoe weet je hoeveel lucht je in een band moet pompen?

Aanbevolen en maximale spanning

De aanbevolen en maximale spanning staan vaak gewoon op de buitenband aangegeven, in bar of psi (100 psi = 7 bar). Toch heb je hier niet bijster veel aan. De fabrikant houdt namelijk geen rekening met variabelen die van invloed zijn op de juiste druk.

"Bandenspanning bepaalt voor een groot deel je fietsplezier"

Denk hierbij aan rijstijl, gewicht van de fietser, weersomstandigheden en soort ondergrond. Voordat we je per fietsdiscipline - race, mountainbike, gravel - uitleggen hoe je jouw ideale bandenspanning kunt bepalen, vertellen we eerst iets over het meten van druk.

Meten = weten

Je buitenband even 'old school' met de duim indrukken is niet erg betrouwbaar; iedere band voelt vanaf circa twee bar relatief hard aan. Een vloerpomp (of minipomp) met een zogenaamde manometer werkt een stuk nauwkeuriger.

Heb je geen pomp met drukmeter, hol dan naar jouw lokale bikeshop en schaf er eentje aan. Let er dan wel op dat je met het juiste exemplaar thuiskomt. Zo is niet iedere pomp geschikt om 8 bar in een racefietsbandje te blazen. Bekende merken zijn SKS, Pro, Topeak, Bontrager en Leyzne.  

Racefiets

Een vuistregel voor de bandenspanning is 1 bar per 10 kg lichaamsgewicht. Weeg je 80 kg? Dan pomp je dus 8 bar in je band. Hoe zwaarder je bent, des te verder wordt je band namelijk ingedrukt door je lichaamsgewicht. Let op! Zorg dat je de maximale bandenspanning niet overschrijdt. Bovenstaande vuistregel is een suggestie. De bandenspanning is ook afhankelijk van het wegoppervlak (kasseien of asfalt), gewenste comfort, weersomstandigheden en bandbreedte. 

Om stootlekken te voorkomen moet de bandenspanning bij een 28mm band minimaal 4 bar, een 25mm band minimaal 5,5 bar en een 23mm band minimaal 6 bar zijn. In de tabel is precies te zien welke spanning wordt aangeraden in combinatie met je lichaamsgewicht.

Mountainbike

In tegenstelling tot racefietsen worden de banden bij mountainbikes niet snoeihard opgepompt; bij een lagere bandenspanning heb je meer demping, meer grip (door een groter contactoppervlak met de grond) en ga je (naarmate het terrein oneffener wordt) harder. Te weinig druk in je banden vergroot de kans op lekrijden (‘snakebite’, stootlek) en geeft een onzeker gevoel in bochten.

Op mountainbikebanden wordt – naast de maximale bandendruk – ook vaak een minimale bandendruk opgegeven. De druk in je banden is naast je gewicht ook afhankelijk van de ondergrond (modderig, hard, stenen, boomwortels), rijstijl (crosscountry of meer freeride), velgbreedte en bandbreedte. Onthoud: hoe breder de band, hoe minder lucht er in principe in hoeft.

"Onthoud: hoe breder de band, hoe minder lucht er in principe in hoeft"

Zo is het voor een 90 kilo zware biker geen probleem om met 2 bar in zijn 29 x 2.35 banden over de meeste Nederlandse MTB-routes te rossen. Heb je smallere sloffen (29 x 2.10) of rijd je vaak over trails met veel stenen (in het buitenland), dan kom je met 2 tot 3 bar beter uit de voeten.

Het maakt overigens ook nog uit of je een binnenbandje gebruikt of tubeless rijdt. In dit laatste geval kun je nog met iets minder lucht toe (geen snakebite) dan je gewend bent.

Schwalbe heeft de MTB Pressure Prof ontwikkeld om de (ideale) bandenspanning van je mountainbike te bepalen. Handig!

Gravelbike

De gravelbike is een nieuwkomer in bandenland. De meeste frames hebben genoeg ruimte om 35 tot 40mm (soms zelfs 45mm) brede banden te monteren. Ook hier is de juiste spanning afhankelijk van je gewicht, de staat van de (gravel)wegen en (in minder mate) je rijgedrag.

Ga je voor comfort, kies dan voor een brede band. Ligt de nadruk meer op snelheid, kies dan een smallere band. 

In een gravelband pomp je net even wat minder lucht dan in een racefietsband en een flink stuk meer dan in een MTB-exemplaar. Ben je bijvoorbeeld 85 kilo en staat jouw gravelfiets op 40mm bandjes? Dan volstaat 4,5 bar. Tel er een bar bij op als je van plan bent om met 32mm sloffen over kiezelwegen te knallen. Gebruik de onderstaande tabel als leidraad.

Persoonlijk

Kortom, of je nu racefietser, mountainbiker of gravelgrinder bent; niets is zo persoonlijk als het vinden van de juiste bandenspanning. Probeer gewoon eens met verschilende hoeveelheden lucht op pad te gaan en je komt er vanzelf achter welke druk het beste bij jou past. En vergeet niet voor iedere rit even je banden te checken.

fotocredit MTB-actie: Schwalbe