Spaans gravelparadijs: 3x gravelroutes in Catalonië

Bijna duizend jaar geleden stichtten monniken in Catalonië een klooster op de plek waar een herder had gedroomd over engelen die naar de hemel klommen via een trap die tegen de stam van een pijnboom stond. Ze noemden het klooster ‘Escaladei’, ofwel de ‘trap van god’.

De ruïnes van het klooster staan nog altijd overeind. We sturen onze gravelbikes langs de eeuwenoude zandstenen gevel, met een beeld van Maria met kind Jezus op de arm. De vallei wordt afgebakend door de rotswanden van de Serra de Montsant, ‘de heilige bergrug’. Het lijkt alsof we door de filmset van een serie als Game of Thrones fietsen.

"Het lijkt alsof we door de filmset van een serie als Game of Thrones fietsen"

De beklimming die volgt, heeft wel wat weg van een ‘trap van god’. De gravelstrook wurmt zich enerzijds door een hemels decor, langs de duizend meter hoge rotsformaties. Anderzijds zijn sommige hellingen zo steil, dat we het gevoel hebben bijna letterlijk een trap te beklimmen. De heilige bergen geven zich niet zomaar gewonnen!

Kroegen van Salou

Deze week verkennen we met de gravelbike de highlights van de Costa Daurada in Catalonië. De streek ligt op dik een uur rijden ten zuidwesten van Barcelona. Als tiener ben ik hier meermaals met vrienden op vakantie geweest. Niet dat we toen wat van de omgeving hebben gezien: verder dan strandboulevard en de kroegen van Salou zijn we niet gekomen.

Daar gaan gids Jaume en zijn vriend en politieman Jefe deze dagen verandering in brengen. Oud-zwemleraar Jaume is al jaren fanatiek fietser en heeft vele granfondo’s zoals de Marmotte afgevinkt. Tijdens het lange seizoen, dat hier loopt van februari tot november, begeleidt hij groepen op de racefiets. Het is zo druk dat hij de fiets in de winter aan de haak hangt om te gaan wandelen in de bergen. “Het is met fietsen net als met pizza eten. Ik houd van pizza, maar als je elke dag pizza moet eten, wil je op een gegeven moment wat anders.”

De gids begeleidt met zijn bedrijf Cycling Costa Daurada al jaren fietsgroepen. Dat doet hij meestal vanuit Cambrils met zijn vele restaurants, winkels en terrasjes langs de kust, waarop je na je fietsrit met een drankje kunt neerploffen. Als je meer de rust wilt opzoeken, kun je net zoals wij, Montbrió del Camp tien kilometer landinwaarts als uitvalsbasis kiezen. 

Gravel is in de regio nog opkomend, maar Jaume ziet er de potentie van in. “We hebben prachtige gravelwegen, maar ook veel historische plekken en cultureel erfgoed. Op de gravelbike kun je – nog beter dan op de racefiets – deze bijzondere plekken ontdekken.”

Moorse koningin

Onze graveltrip is dan ook een parade langs historische hoogtepunten. Natuurlijk is er het markante klooster van Escaladei, waar we op dag twee langsfietsen. Tijdens die tocht klimmen we ook naar het rotsplaatsje Siurana, waarvan de historie net zo indrukwekkend is als de vergezichten. Siurana was de laatste vesting van de Arabische Moren in de streek. Toen de stad in 1153 viel, besloot de Moorse koningin een einde aan haar leven te maken door zich met haar paard in de afgrond te storten. De hoefafdruk van het paard zou nog altijd in de rotsen te zien zijn.
   
Tijdens de eerste tocht is het letterlijke en figuurlijke hoogtepunt het kasteelklooster Castell Monestir d'Escornalbou. Dat biedt spectaculair uitzicht op het Prades-gebergte en de kustplaatsen aan de Middellandse Zee, waar we als tieners de bloemetjes buitenzetten. Het start- en eindpunt van onze laatste rit is het klooster van Poblet, één van de grootste abdijen in Spanje en rustplaats van verschillende Spaanse koningen. Het complex is UNESCO Werelderfgoed. 


 

Backroads tussen de olijfboomgaarden

Qua zwaarte is de omgeving divers: uiteenlopend van beginner tot gevorderd. In het golvende achterland van de kuststreek, fietsen we met de handjes bovenop het stuur over een combinatie van golvende gravelwegen en ‘backroads’ van grof beton tussen de olijfboomgaarden. De fietsende politieman Jefe wijst ons de weg. ‘Caución!’, roept hij als er een obstakel op ons pad ligt. We vangen een glimp op van een dorpsgezicht en zakken af richting de kust over een weg bijna als een tunnel is uitgesleten in het landschap.

Een pittoresk dorpje volgt met smalle straten die worden opgefleurd door kleurrijke bloemen. We fietsen langs een kerkje en begroeten twee oudere dames die op straat een praatje maken. De taferelen zijn zo idyllisch dat je bijna zou denken dat het Catalaanse verkeersbureau ze in scene heeft gezet.

"De taferelen zijn zo idyllisch dat je bijna zou denken dat ze in scene zijn gezet"

De bergen in de regio Priorat zijn daarentegen ruig, net als de routes. Op de klim vanaf het klooster Escaladei rijzen de percentages boven de twintig procent (niet voor het eerst vandaag). Ik moet afstappen omdat ik de pedalen niet meer rondkrijg (ook niet voor het eerst). Een enkele afdaling pak ik ook te voet; te technisch gezien mijn skillniveau. Als je in de bergen gaat fietsen, plan dan je route naar gelang je skills. Ben je minder ervaren? Kies dan vaker de verharde weg, om slopende beklimmingen en technische afdalingen te vermijden.

Bloeiende klaprozen

Maar sla de onherbergzame streek (er wonen slechts 9000 mensen op een gebied zo groot als een derde van de provincie Utrecht) vooral niet over. Je wordt er beloond met prachtige vergezichten en geweldige gravelwegen. Die kronkelen tussen de wijngaarden die op terrassen tegen de bergflanken zijn aangelegd – de wijnbouw werd hier ooit door de kloosterlingen geïntroduceerd.

We zwoegen op een steile klim en puffen uit op de top, terwijl een wijnboer met zijn witte pick-up truck stopt om een praatje te maken. We dalen af tussen de wijngaarden met bloeiende klaprozen en de bergwand van de Montsant die op de achtergrond ligt te pronken. In de vallei steken we een eeuwenoude brug over richting een dorp. Een bejaard echtpaar hobbelt op een trekker door de straten. “De enige taxi van het dorp!”, grapt Jefe. Het is wederom een tafereel zo idyllisch dat het bijna in scene lijkt gezet. 

Besneeuwde Pyreneeën-toppen 

De laatste tocht van onze reis leidt vanaf het reusachtige klooster van Poblet (zeker even binnenlopen!) naar de hoogste fietsklim van de regio: de Coll de la Mola (1010 meter). De serene sfeer van het klooster blijft op de klim bewaard; we horen niets dan het knisperen van gravel en het ruisen van het naaldbos, terwijl we fietsen onder de beschutting van de bomen. De elf kilometer lange helling wordt nergens echt steil of technisch en is dus voor alle niveaus geschikt. 

"De elf kilometer lange helling wordt nergens echt steil of technisch en is dus voor alle niveaus geschikt"

Het toetje van onze reis volgt als de gravelweg op het hoogste punt langs de bergwand begint te kronkelen. We maken tempo terwijl zich panorama’s over de besneeuwde toppen van de Pyreneeën in de verte ontvouwen. We struinen over de markt van het oude stadje Prades. Vervolgens maken we de bochtige afzink terug naar het klooster van Poblet. Vijftien kilometer freewheelen van de ene haarspeldbocht naar de andere. Duidelijke conclusie: de Costa Daurada heeft véél meer te bieden dan Salou met zijn strand en nachtleven. 

Download de routes

Ik reed 3x routes: Muntanyes de Prades (47km), Priorat (64km) en Castell Monestir d'Escornalbou (30km). Stuk voor stuk pareltjes waarmee je alle kanten op kunt. Hieronder kun je de GPX-bestanden van de ritten downloaden. Veel plezier!

Muntanyes de Prades

Priorat

Castell Monestir d’Escornalbou 

Praktische informatie

Routes
Voor meer routes, fietsspots en praktische informatie over Catalonië, neem een kijkje op onze Ontdekpagina.

Slapen
Hotel Termes de Montbrió is rustig gelegen in het plaatsje Montbrió del Camp en serveert ontbijt en diner. 

Gids
Jaume Rué van Cycling Costa Daurada laat je graag de mooiste gravelplekken van de regio zien. cyclingcostadaurada.com